جایگاه زن و خانواده در ضرب المثل های بختیاری

نویسندگان

حمید رضایی

ابراهیم ظاهری عبده وند

چکیده

بررسی ضرب­المثل­ها در شناخت جنبه­های مختلف فرهنگ مردم نقش مؤثری دارد؛ زیرا در آن ها، فرهنگ هر قوم و ملتی به تصویر کشیده می شود. هدف از این پژوهش، بررسی خانواده و جایگاه زن در ضرب­المثل­های بختیاری با رویکرد نقد فمینیستی است. در ضرب­المثل­های بختیاری زن گاه جایگاه فرادست، گاه فرودست و گاه برابر با مردان دارد. وقتی سخن از مسائل درون خانه و حیطۀ خصوصی به میان می آید، زن موجودی قدسی و فراتر از مرد است و در ضرب­المثل­هایی که از حیطۀ عمومی و جایگاه اجتماعی افراد بحث می­شود، زن جایگاه فرودستی نسبت به مردان دارد. در ضرب­المثل­هایی که از مسائل عام زندگی سخن گفته می­شود، جایگاه زنان با مردان برابر است. همچنین در بسیاری از این ضرب­المثل­ها، نگاه مردسالارانه حاکم است و اندیشه­های مطلوب جامعۀ مردسالار برای زنان نهادینه می شود. ازدواج، مذموم شمردن چندهمسری، شناخت همسر پیش از ازدواج، نحوۀ شناخت همسر و وظایف زوجین، ازجمله مسائل مربوط به خانواده هستند که در مَثل­های بختیاری انعکاس یافته اند.

منابع مشابه

زن در آینه ضرب المثل های ایرانی

زن از دیرباز در فرهنگ ها و تمدن های گوناگون، موضوع بحث و جدل های فراوان فلسفی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی بوده است. این موضوع بارها از نظرگاه های مختلف به ویژه در حوزه ادبیات کلاسیک و رسمی ایران بررسی شده است. ضرب المثل های ایرانی نیز که برگرفته از فرهنگ شفاهی اند و یکی از جلوه های مهم فرهنگ عامه محسوب می شوند، در این باب، دارای مضامین ضد و نقیض و تامل برانگیز فراوانی است...

متن کامل

زن در آینه ضرب المثل های کردی و عربی

ضرب المثل های کردی، به­ عنوان پل ارتباطی دو فرهنگ ایرانی- اسلامی، نقش ارزشمندی در زنده نگه داشتن ارزش های فرهنگی دارد. این زبان، در طول تاریخ و بویژه پس از ورود اسلام به ایران، با زبان عربی در ارتباط بوده و بسیاری از مؤلفه های فرهنگی را با فرهنگ و زبان عربی مبادله کرده است. با توجه به نقش بی همتای زن در فرهنگ ایرانی و عربی، در این نوشتار تلاش می شود با رویکردی تاریخی و با روش توصیفی-تحلیلی و بر...

متن کامل

بررسی ضرب المثل های عربی خوزستان

    زبان عربی محلی مردم خوزستان مانند همۀ زبان­های دیگر در گویش یا لهجۀ محلی، دارای ویژگی­هایی است که نمونه­ای از آن، ضرب­المثل­هایی است که میان مردم متداول هستند، هر کدام از آن­ها دارای دنیایی از ذوق و اندیشه و حسن تعبیر در ادای مقصود است و معادل­هایی در زبان فارسی دارند. از نظر مضمونی در امثال فارسی و عربی شباهت­های بسیاری وجود دارد. هدف از این تحقیق گردآوری و بررسی ضرب­المثل­های عربی خوزستان...

متن کامل

نگاهی به ضرب المثل های شهرستان داراب

شهرستان داراب دارای گویشی خاص از متفرعات گویش­های جنوب غرب ایران است. بسیاری از واژه­ها و ضرب­المثل­هایی که در این گویش وجود دارد، از رنگ منطقه­ای برخوردارند. بیشتر آنها از عناصر ساده­ای تشکیل شده­اند که رنگ و بوی زندگی سادۀ­ قدیمی و فرهنگ و جغرافیا و طبیعت این منطقه در آن دیده می­شود. در این تحقیق شماری از این مثل­ها که بیشتر از طریق پژوهش میدانی جمع­آوری شده­اند، بررسی می­شوند. برخی از ضرب­ال...

متن کامل

بررسی تطبیقی ضرب المثل های عربی ولکی

مَثَل که جمله­ ای کوتاه و برگرفته از یک ماجرا یا داستان معمولی و گاهی خاص بین اقوام گوناگون است؛ می­ تواند آیینۀ تجلّی فرهنگ‌های اقوام مختلف باشد. هر مثل، داستانی به قدمت تاریخ دارد لذا بررسی تطبیقی ضرب‌المثل‌های یک قوم با دیگر اقوام می‌تواند زمینۀ خوبی برای مقایسه یا تأثیر و تأثر فرهنگی اقوام باشد. این پژوهش بر آن است به بررسی تطبیقی ضرب‌المثل‌های زبان لکی - به‌عنوان یکی از زبان‌های قدیم ایرانی ک...

متن کامل

زن در ضرب المثل های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان ضرب المثل های زنان و مقایسه آن ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و حکم می پردازد. پیکرۀ بررسی شده شامل همه ضرب المثل های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه های کیفی و کمی است. مؤلفه های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش نامه ها بر اساس آ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دوفصلنامه علمی -پژوهشی فرهنگ و ادبیات عامه

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2345-4466

دوره 3

شماره 6 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023